میرسلیم:واردات در شرایط تحریم کمک نمی‌کند/رشیدی:خودروسازان کم‌فروشی می‌کنند
تاریخ انتشار: ۲ خرداد ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۷۸۱۴۸۲۱
به گزارش خبرنگار پارلمانی ایرنا، حوزه مجلس ایرنا، جلال‌الدین رشیدی کوچی عضو کمیسیون امور داخلی کشور و شوراهای مجلس شورای اسلامی و سید مصطفی میرسلیم نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی و عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام شامگاه یکم خرداد در یک برنامه تلویزیونی با موضوع آخرین وضعیت صنعت خودرو و واردات آن مناظره کردند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
در ابتدا رشیدی کوچی درباره دلایل خود برای حمایت از واردات خودرو که لایحه آن از به زودی در مجلس مطرح می شود، گفت: باید انحصار خودروسازان که به دلیل تصمیم‌های غلط گذشتگان در حدود نیم قرن گذشته ایجاد شده، با واردات خودروهای نو، کارکرده و ایجاد رقابت شکسته شود.
این نماینده مجلس شورای اسلامی خاطرنشان کرد: متاسفانه امروزه کیفیت خودروهایی که در کشور مونتاژ و تولید می‌شوند به دلیل انحصار پایین است و نه تنها به راحتی در دسترس مردم قرار نمی‌گیرد، بلکه قیمت بالایی نسبت به بازار جهانی دارد.
خودروسازان فرصت ۵ ساله برای تحویل ۳ میلیون خودرو می‌خواهند
در ادامه میرسلیم با ذکر این نکته که مخالف واردات نیست، گفت: در حالی که امروز در کشور با مسایلی چون گرانی، تورم و اشتغال و شرایط خاص تحریم روبرو هستیم، واردات چه کمکی می کند.
وی افزود: این در حالیست که در شرایط عادی است که مبادلات تجاری برقرار بوده و به راحتی می‌توانیم کالای خود را صادر و کالای مورد نیاز را نیز وارد کنیم. باید این موازنه را برقرار کرد تا همه چیز به نفع کشور تمام بشود.
میرسلیم افزود: در شرایط تحریم، صادرات به سادگی انجام نمی‌گیرد و ناچاریم گاهی نیز تخفیف در نظر بگیریم که جنس مورد نظر برای خریدار در مقابل رقبا جذابیت پیدا کند و بتوانیم آن را بفروشیم؛ این به نفع ما نیست اما ناچار به انجام آن هستیم.
وی واردات را محدودیت دانست و گفت: کشورهای اروپایی که ما را تحریم کردند، حاضر نیستند به طور مستقیم کالا را در اختیار ما قرار بدهند. ما ناچاریم این کار را با واسطه که آن هم باعث گران‌تر شدن محصول می‌شود، انجام بدهیم.
نماینده مردم تهران در مجلس ادامه داد: از سوی دیگر در کشور ظرفیتی برای ساخت برخی محصولات ایجاد شده و اگر همان محصول یا مشابه را وارد کنیم به همان اندازه به تولید داخل آسیب زده‌ایم.
میرسلیم با بیان اینکه ظرفیت بالفعل کشور برای تولید خودرو ۱.۴ میلیون بوده و اگر از لحاظ فنی شرایط مناسب فراهم شود تا ۲ میلیون خودرو قابل توسعه است اظهار کرد: خودروسازان ادعا دارند که در برنامه ۵ ساله می‌توانند این عدد را به ۳ میلیون دستگاه برسانند که با مقایسه آن با نیاز واقعی کشور که ۹۰۰ هزار خودرو برآورد می‌شود، متوجه می‌شویم که تولیدات ما از نیاز واقعی کشور بیشتر است.
به اعتقاد میرسلیم، اگر در همین شرایط بخواهیم خودروی نو و مستهلک وارد کنیم، از تولید خودروی داخل جلوگیری می‌کند.
این عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام افزود: در شرایط کنونی کشور، توقف تولید راه درستی نیست زیرا واردات برای محصولاتی که در کشور ظرفیت تولید دارد به مفهوم این است که به همان اندازه تولید را کم کرده‌ایم. باید ببینیم چه اشکالاتی در رابطه با محصولات وجود دارد. آقای رشیدی کوچی می‌گوید ما در خودرو انحصار داریم؛ ما در کشور انحصاری نداریم و در ۳ رده الف، ب و ج خودروهای مختلفی در کشور موجود است.
هوای تنفس ما به واسطه خودروهای داخلی آلوده شده است
رشیدی کوچی در پاسخ به میرسلیم با بیان اینکه چهار دهه است با همین ادبیات حق مردم را پای خودروسازان قربانی می‌کنیم، اظهار داشت: نتیجه سیاست گذاری های گذشته در صنعت خودرو امروز قابل مشاهده است؛ هیچ کس مخالف تولید خودروی داخلی نیست اما به دلیل کیفیت پایین این خودروها، هوای تنفس مردم نیز آلوده شده است.
این نماینده مجلس با بیان اینکه آقای میرسلیم به واسطه اینکه در هیات مدیره طراحی موتورها هستند اطلاع دارند که ما تنها یک موتور داخلی طراحی کردیم، موتور برخی خودروهای تولید داخلی را کپی کاری از نمونه های مشابه دانست و افزود: این برای خودروسازان ما بد است که بعد از ۵۰ سال حمایت بگویند که ما طی برنامه ۵ ساله، سه میلیون خودرو تحویل می‌دهیم.
میرسلیم در جواب این سوال که بهتر نیست به جای مهلت پنج ساله به خودروسازان، به واردات توجه کنیم، اظهار داشت: وقتی نیاز کشور تامین می شود، چرا باید واردات انجام شود.
رشیدی‌کوچی نیز پاسخ داد: نیاز کشور در حال تامین شدن نیست برای همین مردم را برای خرید خودرو به صف کرده‌ایم؛ اگر نیازشان تامین می‌شد که مردم سرمایه‌هایشان را نمی‌فروختند تا در صف خودرو بروند. حتما باید واردات انجام بشود.
وی یادآور شد که بین سال‌های ۲۰۰۵ تا ۲۰۱۷ میلادی که واردات خودرو صورت می‌گرفت نه کارگری بیکار شد نه در خودروسازی تخریب شد نه به تولید داخلی آسیب رسید و در عین حال رقابت ایجاد شد.
وی بیان کرد: خودروی پژو پارس مدل ۸۹ را کنار ۱۴۰۲ بگذارید و ببینید چقدر تغییر به وجود آمده است. اینها در محصولاتشان دزدی و کم‌فروشی می‌کنند. بعد ما از اینها ۵ سال دیگر حمایت کنیم؟
مادران خانه‌دار نیازی به خودرو ندارند/ طرح فروش ویژه خودرو به فرزندآوران غلط بود
میرسلیم در ادامه با تاکید بر اینکه تولید خودروی داخل بیشتر از نیاز مردم است، به نقد تصمیمات مجلس در حوزه خودرو پرداخت و گفت: برای نمونه در مجلس تصمیم گرفتند که ۵۰ درصد تولید خودرو را در اختیار مادرانی که فرزندآوری می‌کنند، بگذارند؛ این غلط و اشکال است. مادرانی که در خانه هستند نیازی به خودرو ندارند.
وی با بیان اینکه ما برای حمایت از مادران یک راه غلط را در مجلس تصمیم گیری کردیم، گفت: اصل قضیه اشکال دارد. چرا مادران را مجبور به دلالی می‌کنید؟ باید از اصل قضیه فرزندآوری حمایت کنیم. آنهایی که به خودرو نیاز ندارند و خریداری می‌کنند، از مابه‌التفاوتی که در بازار آزاد وجود دارد، ویژه‌خواری می‌کنند.
نماینده مردم تهران در مجلس گفت: تولید به اندازه کافی وجود دارد و در جای دیگری سرمایه‌گذاری می‌شود.
این عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام با بیان اینکه مردم به دلیل تورم ۵۰ درصدی می‌خواهند با خرید خودرو ارزش پول خود را حفظ کنند و این نیاز واقعی خودرو نیست، خاطرنشان کرد: شما به وسیله خودروساز نمی‌توانید مسائل کلان اقتصادی کشور را حل کنید.
میرسلیم با طرح این سوال که چه حمایتی از خودروسازی شده است، گفت: برای صنعت خودرو مزاحمت نباید ایجاد کرد. دولت در این سده چه کرده است؟ اصلا به چه حقی دولت برای صنعت خودروسازی مدیریت درست می‌کند. آیا در جهان خودروسازی دولتی است؟ دولت در ژاپن حاکمیت و نظارت می‌کند و خودروساز هم روند پیشرفت را طی می‌کند. ما به جای اینکه از خودروساز حمایت کنیم خودمان در کار وارد می‌شویم. مجلس باید به این دقت کند.
وی با بیان اینکه ژاپن و کره جنوبی هم جلوی واردات را گرفتند که در خودروسازی پیشرفت کردند، گفت: این دو کشور در سال ۱۹۵۰ جلوی واردات را گرفتند؛ رشد کردند و بعد اجازه واردات دادند. تویوتا یا کیاموتور اینگونه پیشرفت کردند. راه این نیست که رقبایی که کارشکنی می‌کنند را به بازار وارد کنیم تا با کم کردن قیمت صنعت ما را از هم بپاشند.
رشیدی‌کوچی نیز با دفاع از مصوبه مجلس برای اعطای خودرو به مادران دارای فرزند، گفت: سیاست‌های غلطی که دولت‌ها داشتند و اینکه پشت پرده این سیاست‌ها افرادی از صنعت خودرو منفعت می‌برند، باعث شده تا ما امروز نتوانیم یک صنعت خودروی خوب داشته باشیم.
این نماینده مجلس ادامه داد: مگر ژاپن چند سال برای حمایت از صنعت خودروی خودش واردات را ممنوع کرد؟ آنها ۱۵ سال و همزمان با کشور ما از خودروسازی داخلی‌شان حمایت کردند و بعد واردات را آزاد کردند. ما ۴۰ سال است که حمایت می‌کنیم.
میرسلیم نیز گفت: ما هیچ موقعی واردات را ممنوع نکردیم. از سال تا ۲۰۱۷ ممنوع نبوده است. آیا کیفیت بالا رفت؟ چه فایده داشت؟
رشیدی‌کوچی در جواب گفت: فایده‌اش این بود که هر کسی می‌خواست خودرو بخرد با یک قیمت معقول با هر کیفیتی که دوست داشت هر ماشینی که می‌خواست را خریداری می‌کرد؛ نه مثل الان که بگوییم ۱۰۰ میلیون به حساب بریزند تا حسابشان را بلوکه کنیم و دو سال دیگر معلوم نباشد چه ماشینی، چه مدلی و چه رنگی را به آنها تحویل بدهیم. اگر ۹۰۰ هزار خودرو نیاز داخل است چرا تقاضا این مقدار است؟ حمایت‌ها از صنعت خودرو سبب شده تا خودرو کالای سرمایه‌ای بشود.
وی با طرح این سوال که تا کی می خواهیم از خودروی داخل حمایت کنیم و مردم با پول بنز، سوار پراید بشوند اظهار داشت: طبق گزارش وزارت صمت، ایران به سالی ۱.۵ میلیون خودرو نیاز دارد که در حال حاضر تولید در خوش بینانه ترین حالت یک میلیون دستگاه است.
رشیدی کوچی گفت: تا قبل از سال ۲۰۱۷ میلادی کمبود تولید را با واردات جبران کردیم اما از ۲۰۱۸ میلادی به بعد توانایی تولید کم شد به طوری که باعث نیاز انباشته در بازار شده است. همچنین با سیاست گذاری اشتباه و حمایت‌های بی حد و مرز، خودرو به کالای سرمایه‌ای تبدیل شده است و ما در حال حاضر کمبود تولید داریم و نیاز است واردات انجام دهیم.
میرسلیم نیز بیان کرد: شعاری رفتار نکنید. وزارت صمت ادعا کرده که در سال ۱۴۰۰ نیاز ما ۸۵۰ هزار دستگاه بوده است و ما این عدد را با برطرف کردن بعضی موانع به ۱ میلیون ۳۵۰ هزار رساندیم. بازار یعنی تقاضا. ولی عرضه توانسته ظرف یکسال ۴۰۰ هزار دستگاه افزایش داشته باشد و این قابلیت عرضه است. نباید با واردات دست دوم این قابلیت را نابود کنیم.
این نماینده مجلس اظهار داشت: باید در نظر بگیریم که ۹۰۰ هزار دستگاه نیاز واقعی کشور را برطرف می‌کند. این عدد نیاز واقعی خودرو در کشور است و تعداد زیاد افراد در صف‌های ثبت نام برای این است که پول خود را به سرمایه تبدیل کنند. در حال حاضر زمین، خانه، ارز و خودرو به کالای سرمایه‌ای تبدیل شده‌اند.
خودروسازان با تولید کم، کم‌فروشی می‌کنند
در ادامه رشیدی‌کوچی با بیان اینکه نبود تعادل بین عرضه و تقاضا سبب تبدل کالاهایی چون خودرو به کالای سرمایه ای شده است، افزود: تولید باید به حدی برسد که یک شهروند بتواند خودروی تولید داخل را با قیمت کارخانه تهیه کند؛ تقصیر کارخانه دار این است که تولید را کم انجام می‌دهد تا با قیمت بالاتری بفروشد که خود سبب ایجاد مافیا می شود.
میرسلیم در پاسخ به این نماینده مجلس با بیان اینکه کاهش تولید از سوی تولیدکننده یک ادعاست، گفت: کارخانه دار به اندازه توان خود تولید می کند که این میزان جواب نیاز کشور را می دهد.
رشیدی بیان کرد: البته من در یک حرف با آقای میرسلیم هم نظر هستم. دولت باید حمایت و دخالت را از خودروساز بردارد و قیمت خودرو باید آزاد و جهانی بشود، اما در کنار آن واردات هم باید آزاد شود. وقتی این اتفاق بیفتد تولید داخل شکوفا می‌شود.
میرسلیم نیز با تاکید بر اینکه باید کشور را در شرایطی قرار دهیم که جنس خود را با کمترین تولید و عرضه کند، گفت: در تولید بعضی از محصولات شاید توجیه اقتصادی در کشور ندارد. بنابراین ناچاریم از خارجی استفاده کنیم. این مساله زمانی به صرفه است که ما در بازار جهانی مانند دیگر کشورها حضور داشته باشیم.
این نماینده مجلس اظهار داشت: تاوان این را مردم نمی‌دهند بلکه مردم از ظرفیت‌های کشور خودشان دفاع می‌کنند تا بتوانیم تولیدات خوب را برای مردم عرضه کنیم. متاسف هستم که به تولیدکنندگان توهین می‌کنید. اولا اینکه رقابت پذیری مهم و حق مردم است که کالای قابلیت رقابت استفاده کنند، اما در شرایط مساوی نه در شرایط تحریم.
وی درباره دلیل تفاوت قیمت خودرو در داخل و خارج گفت: این به دلیل دلالی است. مجلس تشخیص داده که واردات خوب است اما وارداتی خوب است که محصول به درد مردم بخورد. مثل خودروهای رده الف که حدود ۱۰ هزار دلار ارزش دارد نه خودروهای ۱۰۰ هزار دلاری که برخی واردکنندگان وارد می‌کنند. در حالی که تولیدکننده ما این خودروهای رده الف را زیر قیمت تولید می‌کند.
۸۰ درصد آلودگی هوا به دلیل خودروهای فرسوده است
رشیدی‌کوچی نیز با بیان اینکه خودرو داخلی باعث آلودگی هوا و تصادفات زیادی شده است، گفت: من با واردات درست سعی می‌کنم خودروی خوب وارد کشور بشود. چرا کسی بد پهپاد و موشک‌های تولید داخل را نمی‌گوید؟ برای اینکه عزت به مردم ما می‌دهد.
وی عنوان کرد: طبق آمار بانک مرکزی و بانک جهانی آلودگی هوا سالانه بین ۸ تا ۱۱ میلیارد دلار به ما لطمه می‌زند. ۸۰ درصد آلودگی هوا به خاطر خودروهای داخل است و اگر این مساله برطرف شود حدود ۱۰ میلیارد دلار صرفه جویی ارزی خواهیم داشت.
میرسلیم نیز با بیان اینکه این حرف‌ها ادعاست، تاکید کرد: خودروساز در دنیا و ایران محصول را برای ابد نمی‌سازد. خودروساز اتومبیل را برای ۵ سال می‌سازد و بعد از گذشت ۵ سال باید معاینه فنی دقیق انجام شود. مقرر کردند که خودرهایی که ۵ سال در اروپا استفاده شده و عمر خودش را کرده بر اساس این طرح به کشور وارد بشود. خودرو بعد ۵ سال باید اسقاط بشود. کشورها به دنبال آب کردن این خودروها هستند. بهترین راه این است که یک عده را پیدا کنند تا این خودروها را آب کند.
وی با بیان اینکه هنر ما این است تا این خودروها را به کشور وارد کنیم، گفت: به جای اینکه معاینه فنی دقیق انجام بدهیم با زد و بند معاینه فنی می‌گیریم. در کشورمان مساله معاینه فنی از نظر اجرایی با مشکلاتی مواجه است و بسیاری از خودروها معاینه فنی را انجام نمی‌دهند. بسیاری از خودروها معاینه فنی ندارند. اینها از نظر فنی مشکل دارند ضمن اینکه بخشی از تلفات حوادث رانندگی به جاده‌های ما برمی‌گردد.
عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام گفت: تصادفات چند دلیل دارد؛ جاده‌ها، نحوه رانندگی و خودروهایی که عمر ۵ ساله خود را رد کرده‌اند و معاینه فنی ندارند از جمله این دلایل است و این اتفاق در هرجای دنیا با جریمه و عوارض و زندان مواجه هستند.
رشیدی‌کوچی نیز با بیان اینکه مصوبه مجلس این است که خودروهای کارکرده تا سقف ۵ سال اجازه ورود دارند، اظهار داشت: حرف ایشان خیلی دقیق است. که می‌گوید عمر خودروی داخل باید ۵ سال باشد؛ اما چرا مردم خودروی ۲۰ ساله سوار می‌شوند؟ این برای این است که تصمیم گیران شرایطی به وجود آورده‌اند که مردم نمی‌توانند بعد از ۵ سال خودروی خود را به روز کنند. نه اینکه نخواهند بلکه سیاست های حمایتی باعث آن شده است.
این نماینده مجلس ادامه داد: بعد ۵ سال از خرید یک خودرو باید معادل پولی که برای آن پرداخته ایم باید روی پولمان بگذاریم تا هم مدلش را بخریم. اگر عرضه زیاد بود و واردات درست انجام می‌شد، چنین نمی‌شد.
وی با انتقاد از کیفیت خودروهای صفرکیلومتر تولید داخل اظهار داشت: من از واردات حمایت می‌کنم نه واردکننده؛ ولی آقای میرسلیم از خودروساز حمایت می‌کند نه صنعت تولید داخل؛ این خودروها تجملاتی نیستند، آلودگی لندکروز بیشتر است یا ۲۰۶؟ اگر واردات انجام بشود لندکروزی که الان ۴۰ میلیارد تومان قیمت دارد، به ۸۰۰ میلیون تومان می‌رسد.
میرسلیم نیز گفت: اگر یک میلیون خودرو بخواهیم وارد کنیم پایین‌ترین رقمی که می‌توان برای آن گرفت ۷ میلیارد یورو است که این رقم معادل ساخت ۳ کارخانه است.
سیاست مجلس ۰ نفر برچسب‌ها سید مصطفی میرسلیم واردات خودرو خودرو بانک مرکزی مجمع تشخیص مصلحت نظام صنعت خودروسازی خودرو سازی ایرانمنبع: ایرنا
کلیدواژه: سید مصطفی میرسلیم واردات خودرو خودرو بانک مرکزی مجمع تشخیص مصلحت نظام صنعت خودروسازی خودرو سازی ایران سید مصطفی میرسلیم واردات خودرو خودرو بانک مرکزی مجمع تشخیص مصلحت نظام صنعت خودروسازی خودرو سازی ایران عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام نماینده مجلس کالای سرمایه ای واردات انجام میلیون خودرو واردات خودرو تولید خودرو خودروی داخل میرسلیم نیز حمایت کنیم آلودگی هوا تولید داخل نیاز واقعی معاینه فنی صنعت خودرو وارد کنیم ۵ ساله
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۸۱۴۸۲۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
افشای لیست ارزبگیران توسط گمرک + اسامی
روزنامه تعادل نوشت: شرکت‌هایی چون «بازرگانی دولتی ایران، آوا تجارت صبا، پشتیبانی امور دام و ماهیدشت کرمانشاه، خودروسازی مدیران، وزارت دفاع، پاک دیده، کرمان موتور، کوروش موتور، اکسون، غذایی کوروش، ذوب آهن، بهمن موتور، صبا پیشرو، طبیعت، ایران خودرو دیزل، داریا همراه پایتخت، فولاد مبارکه، کروز، سایپا و آرین موتور» در صدر لیست ارزبگیران بزرگ خودنمایی می‌کند. طبق آمار منتشر شده، مجموع واردات کشور در سال ۱۴۰۲ برابر با ۶۶.۲ میلیارد دلار بوده، که ۲۴ میلیارد دلار به واردات ۱۰۰ واردکننده اول اختصاص دارد.
گمرک همچنین برای اولین‌بار، نام شرکت‌های خودروسازی اصلی‌گیرنده ارز را فاش کرده است. انتشار این جدول ارزی، توجه‌ها را به سمت چند موضوع هدایت می‌کند؛ اول اینکه دلیل ابر کسری تجاری ۱۷میلیارد دلاری کشور در سال گذشته را شاید بتوان به توزیع این میزان ارز و مسابقه این شرکت‌ها برای دریافت ارز ربط داد.
موضوع دیگر اینکه اگر فهرست ارزبگیران طبق روال گذشته، به‌روزرسانی می‌شد، زودتر جلوی فسادهای ارزی مثل دبش، نهاده‌های دامی و غیره را می‌شد، گرفت. اما سوال مهمی که اینجا مطرح می‌شود، این است که این میزان ارز دریافتی از سوی این شرکت‌ها، چه تاثیری روی قیمت کالاهای اساسی در بازار داشته است؟! چراکه در برخی موارد مشاهده می‌شود، نه تنها بازار کالاها متعادل نشده، بلکه واردکنندگان قیمت محصولاتشان را افزایش داده‌اند!
از توقف یا انتشار دوباره اسامی ارزبگیران براساس اعلام بانک مرکزی، آخرین فهرست منتشر شده از اسامی دریافت‌کنندگان ارز دولتی و نیمایی مربوط به بازه زمانی ۲۱ فروردین ۹۷ تا تاریخ ۲۷ اردیبهشت ۱۴۰۰ است. این فهرست تا دو سال پیش اعلام می‌شد که اکنون اعلام نمی‌شود. رسانه‌ها بارها با انتقاد از اینکه هنوز آمار دریافت‌کنندگان ارز نیمایی در سایت بانک مرکزی بروزرسانی نشده، خواستار به‌روزرسانی لیست دریافت‌کنندگان ارز نیمایی شدند.
البته چندی پیش روابط عمومی بانک مرکزی اعلام کرد که به زودی لیست ارز بگیران منتشر می‌شود که تا این لحظه این اتفاق رخ نداده است. این درحالی است، که اگر فهرست ارز‌های تخصیص یافته به صورت منظم و بی‌قید منتشر می‌شد، راه تخصیص ارز عجیب و غریب به چای دبش که موضوع آن آذرماه سال گذشته رسانه‌ای شد، بسته می‌شد و ثانیا اگر این اتفاق رخ می‌داد سریع‌تر علنی می‌شد و جلوی این فساد نجومی گرفته می‌شد. حال، اما گمرک ایران در ادامه شفاف‌سازی‌های اخیر این بار دست به انتشار لیست ۱۰۰ واردکننده که بیشترین ارز را طی سال‌های ۱۴۰۱و ۱۴۰۲گرفته‌اند، زده است.
کدام شرکت‌ها بیشترین ارز را گرفته‌اند؟طبق آمار منتشر شده از سوی گمرک ایران، مجموع واردات کشور در سال ۱۴۰۲ برابر با ۶۶.۲ میلیارد دلار بوده که میزان ۲۴ میلیارد دلار به واردات ۱۰۰ واردکننده اول اختصاص دارد. حجم واردات این واردکنندگان نیز ۲۱ میلیون و ۷۷۹ هزار تن برآورد شده است. مجموع واردات کشور در سال گذشته ۳۹ میلیون تن بوده است.
در مقایسه با مدت مشابه سال قبل کاهشی ۴/۲ درصدی در وزن ولی افزایشی ۷/۴۲ درصدی در ارزش دلاری داشته است. این واردکنندگان در مجموع حدود ۸۲/۵۵ درصد از وزن و ۳۶,۳۴ درصد از ارزش کل واردات کشور را به خود اختصاص داده‌اند. سال ۱۴۰۱ میزان ارز دریافتی این صد شرکت در سال ۱۴۰۱ برابر با ۲۲ میلیارد و ۳۰۰ میلیون دلار ذکر شده است. در مجموع ارزش واردات تمامی ۱۰۰ واردکننده نخست، ۷.۴۲ درصد نسبت به مدت مشابه سال قبل رشد کرده است. اما واردات آنها به لحاظ وزنی افتی ۴.۱۸ درصدی داشته است.
براساس اعلام گمرک ایران، عمده‌ترین واردکننده کشور، شرکت مادر تخصصی بازرگانی دولتی ایران بوده است که ۲، ۹۹۰ هزار تن کالا و به ارزش ۱/۹ میلیارد دلار را به کشور وارد کرده و سهمی در حدود ۷/۶۶ درصد از وزن و ۲/۸۴ درصد از ارزش دلاری کل واردات را به خود اختصاص داده است.
بنا بر این گزارش شرکت «آوا تجارت صبا» به عنوان دومین واردکننده عمده با ارقام ۳، ۵۵۳ هزار تن و ۱/۵ میلیارد دلار و سهم ۹/۱ درصد از وزن و ۲/۲۶ درصد از ارزش دلاری در رتبه دوم قرار دارد. رتبه سوم نیز متعلق به شرکت پشتیبانی امور دام کشور با ارقام ۲، ۴۵۹ هزار تن و ۱/۳ میلیارد دلار و سهم‌های ۶/۳ و ۱/۹۹ درصد به ترتیب از کل وزن و ارزش واردات کشور بوده است.
«ﺗﻮﺳﻌﻪ ﮐﺸﺖ و ﺻﻨﻌﺖ اﮐﺴﻮن» که در رتبه دهم لیست وارداتچی‌ها قرار دارد، در سال ۱۴۰۱ بالای ۱۳۷ میلیون دلار ارز دریافت کرده، در سال ۱۴۰۲ با رشد ۲۳۶ درصدی بیش از ۴۶۲ میلیون دلار ارز گرفته است.
ارزبرترین‌های غذایی؛ از کورش تا طبیعت«ﺻﻨﻌﺖ ﻏﺬاییﮐﻮرش» نیز در سال ۱۴۰۱ بالغ بر ۳۵۶ میلیون دلار ارزی داشته که میزان آن در سال گذشته با افزایش ۱۲ درصدی به ۴۰۲ میلیون دلار رسیده است. همچنین در میان فهرست فهرست ارزبگیران دولتی به نام شرکتی برمی‌خوریم به نام «ﺻﺒﺎ پیشروﮐﺎﻻ» در سال ۱۴۰۱ بیش از ۱۹۲ میلیون دلار ارز گرفته که میزان دریافتی ارز او در سال ۱۴۰۲ با ۹۷ درصد افزایش به ۳۸۰ میلیون دلار رسیده است.
یکی دیگر از شرکت‌هایی که ارز دولتی چشمگیری بابت واردات دریافت کرده، شرکت «طبیعت ﺳﺒﺰ ﭘﺎرس ﮐﻬﻦ» است که در سال ۱۴۰۱ بیش از ۵۳۲ میلیون دلار ارز دریافت کرده، که در سال ۱۴۰۲به ۳۷۰ میلیون دلار کاهش یافته است. نکته جالب اینجاست که به شرکت طبیعت، طی دو سال مجموعا ۹۰۲ میلیون دلار ارز داده شده است.!
این میزان ارز تخصیصی، در شرایطی است که فعالان بخش خصوصی در حوزه تولید و کشاورزی از مهرماه سال گذشته در صف تخصیص ارز قرار گرفته‌اند و ارزی به آنها تعلق نگرفته است. آنها اخیرا سیاست‌های تبعیضی بانک مرکزی در تخصیص ارز را مورد انتقاد جدی قرار داده که باعث بلاتکلیفی شان شده است. آنها گفته بودند، از اواخر اسفندماه، واردات نهاده‌های کشاورزی اعم از سم، کود و بذر تخصیص ارز نداشته‌اند و ثبت سفارش این اقلام نیز بسته شده است.
مساله این است که اگر تامین نهاده به موقع انجام نگیرد، دولت باید منابعی را برای واردات محصولات کشاورزی اختصاص دهد. بانک مرکزی اخیرا بخشنامه‌ای مساله‌آفرین صادر کرده که به موجب آن، رفع تعهد ارزی شرکت‌هایی که ارز ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومانی گرفته‌اند، باطل شده که این اقدام مشکلات فراوانی را ایجاد خواهد کرد.
البته بانک مرکزی در جوابیه‌ای که برای روزنامه «تعادل» ارسال کرده بوده، این ادعای بخش خصوصی را زیر سوال برده و با ارایه آماری اعلام کرد، که ارز مورد نیاز بخش خصوصی تامین شده است.
یک میلیارد دلار برای مدیران خودرو!از سوی دیگر، طبق آنچه گمرک منتشر کرده، برخی خودروسازان، متعلق به بخش خصوصی در جمع پنج و ۱۰واردکننده برتر سال ۱۴۰۲ قرار گرفته‌اند. انتشار این لیست در شرایطی است که طی چند ماه گذشته حاشیه‌های زیادی درباره ارزبری مونتاژ خودرو در کشور ایجاد شده و اعتراض‌ها و نگرانی‌هایی از سوی فعالان صنایع خودرو و قطعه به دنبال داشته است.
اما سهم آنها از تخصیص ارز چقدر گزارش شده است؟ بنابر جدول ارزی منتشر شده، صنایع خودروسازی مدیران با سهمی یک میلیارد دلاری، ارز برترین شرکت در صنعت خودروی کشور طی سال گذشته بوده است. بنابر آمار گمرک، مدیران‌خودرو سهمی ۱,۵درصدی از کل ارزش دلاری واردات سال گذشته به کشور را داراست.
این شرکت در سال ۱۴۰۱ بیش از ۵۳۰میلیون دلار ارزبری داشته، بنابراین ارزبری آن در سال ۱۴۰۲تقریبا ۹۰درصد رشد کرده است. جایگاه‌های هشتم و نهم لیست ۱۰۰ واردکننده برتر کشور در سال گذشته به کرمان‌موتور و کوروش‌موتور آریا اختصاص یافته است.
کرمانی‌ها در سال گذشته حدود ۷۴۸میلیون دلار ارزبری داشته‌اند که نسبت به سال ۱۴۰۱ رشد حدودا ۷۶درصدی را نشان می‌دهد. کوروش‌موتور آریا هم با ارزبری ۶۳۴میلیون و ۴۸۱میلیون دلاری در سال گذشته، رشد حدودا ۵۸درصدی را در ارزبری داشته است.
از نکات جالب در جدول ارزی، سهم بخش واردات قطعات به‌خصوص قطعات مربوط به مونتاژکاران است. طبق آمار گمرک، در سال ۱۴۰۲به اندازه ۸ میلیارد و ۳۸۰میلیون دلار اجزا و قطعات خودرو و موتورسیکلت از گمرکات ترخیص و وارد کشور شده است. بررسی جزییات واردات اجزا و قطعات خودرو و موتورسیکلت نشان می‌دهد، واردات قطعات خودرو در سال ۱۴۰۲، هفت‌میلیارد و ۵۹۸میلیون دلار بوده است. گمرک در این گزارش همچنین برای اولین‌بار، نام شرکت‌های خودروسازی اصلی‌گیرنده ارز را فاش کرده بود.
اما در جمع واردکنندگان بزرگ، نام سه شرکت فعال در حوزه خودرو و قطعه بیشتر به چشم می‌آید. گروه بهمن با قرار گرفتن در رده سیزدهم، ۳۸درصد رشد ارزبری را در سال ۱۴۰۲ و نسبت به ۱۴۰۱ به ثبت رسانده است. ارزبری گروه «خودروسازی بهمن» در سال گذشته نزدیک به ۳۹۴میلیون دلار بوده است.
در رده شانزدهم هم نام«ایران‌خودرودیزل» به چشم می‌آید، شرکتی که با ۳۶۹میلیون و ۴۸۲هزار دلار ارزبری، افت ۱۷درصدی نسبت به سال ۱۴۰۱ داشته است. صنایع قطعه‌سازی «کروز» که در جایگاه بیستم ارزبگیران جای خوش کرده، در سال ۱۴۰۲ بیش از ۳۰۱میلیون دلار ارز دریافتی به نام آن ثبت شده است. در مقایسه با سال ۱۴۰۱، شرکت کروز کمتر از یک درصد رشد ارزبری داشته‌اند.
در لیست سوم ۱۰ واردکننده برتر کشور طی سال ۱۴۰۲ نیز چهار شرکت مرتبط با خودروسازی کشور به چشم می‌آید که شامل «سایپا، آرین پارس موتور، ایران‌خودروی خراسان و ایران‌خودروی مرکزی» می‌شود. در این بین، سایپا و ایران‌خودرو در سال ۱۴۰۲به ترتیب بیش از ۲۰و بیش از ۳۹ درصد رشد ارزبری داشته‌اند.
ارزبری سایپا در سال گذشته بیش از ۲۹۵میلیون دلار بوده و ایران‌خودرو هم ارزبری بالغ بر ۲۳۳میلیون دلاری داشته‌اند. ۱۰ شرکت واردکننده برتر چهارم ساپکوی ایران خودرو و بهمن‌دیزل را در خود جای داده که به ترتیب بیش از ۲۰۵میلیون دلار و حدود ۱۷۲میلیون دلار ارز دریافت کرده‌اند. از دیگر شرکت‌های خودرویی و قطعه‌ای که نام آنها در لیست ۱۰۰ واردکننده برتر کشور طی سال ۱۴۰۲ به چشم می‌آید، گروه خودروسازی «مایان، صنایع خودروسازی فردا و گروه صنعتی بارز» هستند. حضور پررنگ خودروسازان و قطعه‌سازان در بین واردکنندگان برتر کشور، نشان‌دهنده حجم بالای واردات قطعات و مواد اولیه در این صنعت است.
کانال عصر ایران در تلگرام بیشتر بخوانید: اگر ارزبگيران دولتي ارز را برگشت ندهند چه می شود؟ (فیلم)
علت فوت پزشک متخصص در استان فارس در دست بررسی است